Friday, November 23, 2007

Biyoçeşitlilik Sözleşmesi ve Türkiye’deki Uygulamalar Çalıştayı


Biyoçeşitlilik Sözleşmesi ve Türkiye’deki Uygulamalar Çalıştayı

“Biyoçeşitlilik Sözleşmesi ve Türkiye'deki Uygulamalar” başlıklı atölye çalışması, 23-25 Ekim 2007 tarihlerinde NGBB’de yapıldı. Atölye çalışması, Ali Nihat Gökyiğit Vakfı (ANG), Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi (NGBB) ve Flora Araştırmaları Derneği (FAD) ile Darwin Initiative ve Edinburgh Kraliyet Botanik Bahçesi tarafından ortaklaşa düzenlendi. Ülkemizden, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, NGBB sorumluları, ilgili üniversite elemanları ve sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin katıldığı etkinlikte; İngiltere’den botanikçiler ile botanik bahçelerinin sorumluları da hazır bulundu.
Çalıştayda, Türkiye’den katılan resmi kurum temsilcileri, Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi uyarınca ülkemizde yapılan etkinlikleri açıklarken; üniversiteler, STK’lar ve botanik bahçelerinin temsilcileri de kurum ve kuruluşlarında gerçekleştirilen çalışmaları dile getirdiler.
İngiltere’den gelen botanik bahçesi sorumluları ve temsilcileri tarafından, botanik bahçelerinin çalışma yöntemleri anlatıldı. Ayrıca, bitkilerin biyoçeşitlilik sözleşmesinin amaçları uyarınca koruma altına alınması konusunda, botanik bahçelerinin önemli roller üstlendiği hatırlatılarak açıklamalarda bulunuldu.
Bu aktarımlar sırasında, İngiltere’de botanik bahçeleri ve bitki koruma konularına ilişkin devlet, üniversiteler ve STK’ların katılımı ile 1994 yılında kurulan, PLANTNET adlı “Bitki Koleksiyonları Şebekesi”ne ilişkin detaylı bilgi verildi. Ülkemizde de “Bitki Koleksiyonları Şebekesi” kurulmasının önemi vurgulandı.
Çalıştayın son iki gününde, dünyanın önde gelen bilim adamlarından İngiliz botanikçi Prof. Vernon Heywood tarafından, “Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi ve Uygulamaları” konusunda, ülkemizdeki uygulamaları da içeren, tartışmalı bir seminer gerçekleştirildi. Çalıştayın sonunda alınan ve beş başlık altında toplanan kararların hayata geçirilmesi konusunda fikir birliğine varıldı.



Alınan Kararlar
1- Ülkemizde biyoçeşitliliğin saptanması ve korunması konusunda, ilgili kişi ve kurumlar arasında gerekli eşgüdüm, birlikte çalışma ve iletişimin istendiği oranda sağlanamadığı kabul edilmektedir. Birlikte çalışmanın arttırılması; devlet, STK’lar ve üniversite araştırıcıları arasında uyumlu çalışma koşullarının düzenlenmesi,
2- “Biyolojik Çeşitliliğin Önemi” konusunda bir belgesel hazırlanması ve belgeselin medya kuruluşları aracılığı ile kamuoyuna ulaştırılması,
3- Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi’nin ulusal odak noktası, Çevre ve Orman Bakanlığı’na bağlı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’dür. Uygulayıcılar, araştırmacılar ve akademik kuruluşlar, STK'lar ve devlet kurumlarının, genel müdürlük bünyesinde kurulmuş bulunan “Biyolojik Çeşitlilik Bilgi Alışverişi” veb sitesi <www.bcs.gov.tr> vasıtasıyla, hızlı iletişim ve bilgi alışverişinde bulunmaları,
4- Biyoçeşitlilik Sözleşmesi kapsamında, genetik kaynaklara erişim ve yarar paylaşımı konusunda ulusal odak noktası olan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü; aynı zamanda ulusal mevzuata göre erişim konusunda da yetkili kurumdur. Genetik kaynaklarımızın kontrolsuz olarak yurt dışına çıkarılması önlenmesi amacıyla, genel müdürlük tarafından 1992 yılında yayınlanan “Bitki Genetik Kaynaklarının Toplanması Muhafazası ve Kullanılması“ hakkındaki yönetmelik hükümlerinin uygulanmasına özen gösterilmesi,
6- Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi’nin, ülkemizde etkin bir şekilde uygulanması ve sözleşme çerçevesinde taahhüt edilen “Korunan Alanlar 2012” hedeflerine ulaşmak için, BÇS Sekreteryası tarafından hazırlanmış olan “Korunan Alanlar İş Programı”na ve güncellenen Ulusal BÇ Stratejimize uygun olarak ilgili kamu kuruluşları, üniversiteler ve STK'ların katılımı ve işbirliği ile bir ulusal “BÇS Korunan Alanlar 2012” girişimi başlatılması, önceliklerin belirlenmesi ve gerekli adımların beraberce atılması,
Tavsiye edilmektedir.

Sonuç
Bu çalıştayda, ülkemizde yeterince tanınmayan “Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi” ile; sözleşmenin bitkiler ve bitkilerin korunması ile ilgili maddelerinin sunumu ve değerlendirmesi yapılmıştır. Bu konularda ülkemizdeki resmi makamlar, botanik bahçeleri ve botanik birimlerinde yapılacak çalışmaların tartışılması, açıklık kazanması ve eşgüdümün sağlanmasının önemi ve gerekliliği vurgulanmıştır. Konu ile ilgili alınan kararlar, katılımcılara açıklanmıştır. Tüm bu konular bağlamında, çalıştayın çok başarılı geçtiği ve sonuçlandırıldığı kanısına varılmıştır.

No comments: